İsveçrənin qədim banklarından olan "Credit Suisse"-dən sızan məlumatlar dünya mətbuatında şok effekti yaradıb.

Qeyd edək ki, bu məlumatlar 2022-ci ilin fevralında yayılıb, sadəcə, Musavat.com hazırda Talıbovlarla bağlı məsələ gündəmdə olduğu üçün yenidən təqdim edir.

Xarici mediada verilən xəbərə görə, bank dövlət başçılarına, kəşfiyyat rəsmilərinə və sanksiyaya məruz qalmış iş adamlarına məxsus hesablarda milyardlarla dollar saxladığını üzə çıxarıb.

İsveçrə bankları müştərilərinin məlumatlarını sirr kimi saxlamaqla tanınır. Bununla belə, anonim bir şəxs Almaniyanın "Süddeutsche Zeitung" qəzetinə ümumi dəyəri 100 milyard dollardan çox olan 18 mindən çox bank hesabı haqqında məlumat sızdırıb.

Məlumatlar Mütəşəkkil Cinayətkarlıq və Korrupsiya Hesabatı Layihəsi (OCCRP) ilə dünyanın müxtəlif yerlərindən 48 xəbər təşkilatı ilə birlikdə paylaşılıb.

"Suisse Secrets" nədir?

Dünyanın ən zəngin və köklü banklarından biri olan "Credit Suisse" bankı ilə bağlı bu araşdırma "Suisse Secrets" adlanır.

39 ölkədən 48 media orqanından 163 jurnalistin iştirak etdiyi araşdırmada İsveçrənin ən böyük investisiya banklarından biri olan "Credit Suisse"dən sızan bank hesabı məlumatları aylarla təhlil edilib. İlk dəfədir ki, İsveçrə bankından jurnalistlərə belə böyük məlumatlar sızıb.

İstintaq zamanı müəyyən edilib ki, hesab sahibləri arasında korrupsiyada ittiham olunan dövlət məmurları, insan hüquqlarının pozulmasında ittiham olunanlar və cinayəti olan şəxslər də var.

Sızdırılan məlumatlarda nə var?

Məlumatlarda 18 mindən çox "Credit Suisse" hesabı haqqında məxfi bilgilər mövcuddur. Bəzi müştərilərin 1-dən çox hesabı var. Hər bir hesab haqqında məlumat hesab nömrəsini, sahibinin şəxsiyyətini və hesabdakı məbləği ehtiva edir.

Mütəşəkkil Cinayətkarlıq və Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə Layihəsinin hesabatına görə, sözügedən bəzi hesablar illər əvvəl bağlanıb.

Dokumentation und Podcast zur Recherche "Suisse Secrets - Schmutziges Geld"  | Presseportal

Hesablar kimə aiddir?

Tədqiqat nəticəsində hazırlanan hesabatda bütün hesab sahiblərinin şəxsi məlumatları yer almır.
İordaniya Kralı II Abdullah, Misirin devrilmiş lideri Hüsnü Mübarəkin iki oğlu, Pakistan kəşfiyyatının rəhbəri general Akfar Əbdürrəhmanın oğulları, Venesuela hökumət rəsmiləri və İtaliyanın ən böyük mafiya təşkilatlarından biri olan "Ndrangheta"ya yaxın olan Antonio Velardo kimi adlar var.

Tunis, Liviya, Suriya və Yəmən kimi ölkələrin yüksək səviyyəli dövlət məmurlarının xüsusilə “ərəb baharı” dövründə pullarını İsveçrədəki bank hesablarına köçürmələri də diqqət çəkir.

Bundan əlavə, Qazaxıstan prezidenti Qasım-Comərd Tokayev, Naxçıvanın sabiq rəhbəri Vasif Talıbovun oğulları Rza və Seymur Talıbovlar, yanvar ayında istefa vermiş Ermənistanın prezidenti Armen Sarkisyan, serbiyalı narkobaron Rodoljub Raduloviç, Əlcəzairin keçmiş prezidenti Əbdüləziz Buteflika da "Credit Suisse" bankında hesab açıb.

"Mütəşəkkil Cinayətkarlıq və Korrupsiya Reportajı Layihəsi" Qazaxıstan prezidenti Tokayevin ötən illərdə oğlu Timur Tokayev üçün "Credit Suisse" bankında hesab açdığını və oğlunun adına İsveçrənin Cenevrə, Versoix və Saint Prex şəhərlərində üç ayrı villa aldığını yazıb.

Maraqlıdır ki, bank hesabı olan insanlar daha çox bank məlumatlarını İsveçrənin vergi orqanları ilə bölüşmək barədə razılaşması olmayan ölkələrdəndirlər.  

Credit Suisse məlumat sızması haqqında nə açıqlama verib?

Bank sözçüsü Candice Sun, iddiaları şiddətlə rədd etdiklərini söyləyib və əlavə edib ki, əldə edilən hesabların çoxu on il əvvələ, maliyyə qanunlarının fərqli işlədiyi vaxta aiddir.

Candice Sun sızdırılmış məlumat bazasındakı hesabların çoxunun artıq bağlandığını və qalan aktiv hesablarla bağlı lazımi addımların atılmasında heç bir problem olmadığını bildirib. Candice Sun daha sonra bu sızıntıların bankı “diskreditasiya cəhdi” kimi şərh edib.

Son olaraq onu da qeyd edək ki, 2021-ci ilin oktyabrında Beynəlxalq Araşdırmaçı Jurnalistlər Konsorsiumu (ICIJ) təxminən 12 milyon fayldan ibarət olan məlumatlara əsaslanaraq dünya liderləri, siyasətçilər və məşhurlar haqqında məxfi maliyyə məlumatları paylaşılıb.